niedziela, 29 grudnia 2013

Średniowieczne godła Krakowa: Podelwie i Dom pod Jaszczurami

W dawnych czasach w Krakowie numerację kamienic zastępowały kamienne godła umieszczane nad bramami.
W niniejszym wpisie skupiłam się na najstarszych w Krakowie godłach umieszczonych nad wejściem do kamienicy.
W Krakowie zachowały się dwa godła z czasów średniowiecza.
Starszym, bo pochodzącym z końca XIV wieku, jest Podelwie, czyli kamienica z płaskorzeźbą lwa, umieszczoną nad bramą przy ul. Grodzkiej 32. Znajdował się tu kiedyś warsztat kamieniarzy pochodzących z Pragi.

czwartek, 26 grudnia 2013

Szopki bożonarodzeniowe w Krakowie - część pierwsza

Podczas świątecznego spaceru odwiedziłam kilka kościołów krakowskich i zrobiłam zdjęcia szopkom bożonarodzeniowym.
Poniżej szopka w Kościele św. Piotra i Pawła przy ul. Grodzkiej. Szopka jest nieruchoma, ale kołyska, w której leży Jezus, kołysze się; jeden tylko ruchomy element, bardzo wymowny:
Szopka w Katedrze Wawelskiej spodobała mi się najbardziej; figury są piękne (niestety część zdjęć była gorszej jakości, dlatego ich nie zamieściłam):
Ruchoma szopka w Kościele Bernardynów miała dużą widownię. Trudno było zrobić zdjęcie. Szopka ma wiele planów, odgrywają się tu różne codzienne sceny, np. rolnicy pracujący w polu, zwierzęta gospodarskie, wodospad, pracujący młyn.
Może w przyszłości przy okazji innego spacer dodam wpis z innymi szopkami.
Każdy kościół w Polsce i na świecie ma swoją szopkę. Ciekawe, jakie są w innych miejscowościach.

niedziela, 22 grudnia 2013

Życzenia świąteczne

Życzę wszystkim radosnych Świąt Bożego Narodzenia. 

Niech w tych pięknych dniach zagości w Waszych sercach 
spokój i radość.



środa, 18 grudnia 2013

Haiku o zimie: Na granatowym tle nieba

na granatowym tle nieba
chmary wron
zastygły na pustych topolach
czekam na śnieg





Na tym blogu można znaleźć więcej haiku, również o różnych porach roku. Zapraszam do przeczytania 🌺🌺🌺



sobota, 14 grudnia 2013

Wiersz o deszczu dla dzieci: Narzekający parasol

Narzekający parasol

Nie chcę ciągle tak moknąć!
parasol krzyczy zawzięcie –
w środy, soboty, niedziele,
rano i wieczór, przy święcie!

Zawsze po każdej ulewie
kaszlę i kicham okropnie,
a chory jestem dlatego,
że w deszczu moknę, wciąż moknę!

sobota, 7 grudnia 2013

Gotyckie portale budynków świeckich w Krakowie

Niewiele zachowało się w Krakowie oryginalnych portali w stylu gotyckim. Wiele uległo przebudowie, np. na portal w stylu renesansowym czy barokowym.
Chciałabym przedstawić kilka portali budowli świeckich, o których dowiedziałam się dzięki wycieczce PTTK.
Poniżej przedstawiony jest zbudowany z charakterystycznym dla gotyku ostrołukiem - jest to portal ostrołukowy. Znajduje się przy ul. Floriańskiej. W późniejszych epokach, renesansu, baroku, budowano portale półkoliste. Portale półkoliste obowiązywały również we wcześniejszej epoce romańskiej. Portal ostrołukowy jest charakterystyczny tylko dla gotyku.







Portal ostrołukowy znajduje się także w sieni Pałacu Biskupa Erazma Ciołka przy ul. Kanoniczej:


Ostrołukowy kształt mają również bramy należące do murów obronnych, które były budowane w czasach średniowiecza - wtedy gdy w budownictwie panował już styl gotycki.
Oto Brama Rzeźnicza, zamurowana kilkaset lat temu ze względów politycznych (napiszę o tym w innym poście):
I najbardziej znana Brama Floriańska:
Z okresu średniowiecza zachowało się także pierwotne wejście do Sukiennic, które miały wtedy zupełnie inną architekturę i wielkość. Oto charakterystyczny ostrołukowy kształt portali:
Innym typem portali gotyckich były portale prostokątne. Pochodzą one z okresu późniejszego gotyku. Posiadają specyficzne zdobienia z łukiem w kształcie przypominającym ośli grzbiet. Takich jest w Krakowie kilka (oczywiście z wyłączeniem kościołów).

Poniższy portal tego rodzaju pochodzi z ul. Floriańskiej.

Podobny można zauważyć w wieży ratuszowej na Rynku Głównym.
Wyjątkowo piękny portal gotycki mieści się w Collegium Maius. Bogato zdobiony, nazywany jest Złotą Bramą - Aurea Porta. Znajduje się na pierwszym piętrze przy wejściu do biblioteki. Zdjęcie ukazuje jego górną część.
Gotyk, jak się dowiedziałam, emanował kolorami, był barwny i przez to wesoły. Portale były pięknie pomalowane żywymi  kolorami. Nie był szary i poważny, jak nam się zwykle wydaje.
Ostatnie zdjęcie pochodzi z najstarszej części Akademii Krakowskiej - Collegium Maius. Przy okazji chciałabym ukazać pewną ciekawostkę - krzywy komin na dachu budynku.
Podobno ma bardzo dobry cug, świetnie funkcjonuje. Legenda głosi, że tuż przed wizytą króla zorientowano się, że na dachu nie ma komina. Jakże to tak wypada przyjmować króla z otworem bez komina? Jeden z robotników zaofiarował się, że zrobi to w nocy. A że wypił sobie kielicha, na dodatek ciemno, więc ręka mu się omsknęła. I tak powstał krzywy komin.

poniedziałek, 2 grudnia 2013

Baszty i bramy Krakowa: Rzeźnicza, Floriańska, Pasamoników, Stolarska

Powszechnie uważa się, że Brama Floriańska jest jedyną zachowaną bramą, wchodzącą w skład murów obronnych. Ta opinia jest nieprawdziwa. Zachowała się również druga brama - Brama Rzeźnicza. Jest to najstarsza brama, wzniesiona w 1228 roku.

wtorek, 26 listopada 2013

Pomnik Jana Matejki w Krakowie

12 listopada 2013 roku odsłonięto na Plantach pomnik Jana Matejki. Ten wybitny malarz, zasłużony dla Krakowa, nie doczekał się do tej pory pomnika.
Autorem rzeźby jest profesor krakowskiej ASP Jan Tukaj.

piątek, 22 listopada 2013

Krościenko nad Dunajcem

Krościenko to szeroko znane centrum turystyki i letnisko  położone na styku Pienin, Gorców i Beskidu Sądeckiego. Doświadczyłam tego osobiście, ponieważ w niewielkim czasie wędrowałam z rodziną po każdym z wymienionych pasm górskich.

wtorek, 12 listopada 2013

Drewniany kościół pw. św. Katarzyny w Sromowcach Niżnych

Latem miałam okazję zwiedzić drewniany kościółek w Sromowcach Niżnych.
Kościół powstał prawdopodobnie w 1513 roku. Pod koniec lat 80. XX wieku zbudowano nowy kościół, który przejął funkcję kościoła parafialnego.
Obecnie w kościele można oglądać wystawę sztuki ludowej tego regionu.
Kościół nie został zdekonsekrowany i raz w roku w święto patronki św Katarzyny - 25 listopada  - odbywa się w nim msza św.
Cenny zabytek stanowi gotycki tryptyk z końca XIV wieku z kopią rzeźby Matki Boskiej z Dzieciątkiem oraz gotycka chrzcielnica drewniana z XVI wieku. Obydwa te zabytki zostały przeniesione do nowego kościoła.
Kościół oparty jest na konstrukcji zrębowej i pionowym szalunku z listowaniem. Nawa i prezbiterium mają taka samą szerokość i pokryte są jednolitym dachem gontowym. Stropy wewnątrz są płaskie.
Ładne miejsce warte zobaczenia... no i ten zapach drewnianych kościołów - niepowtarzalny.
Niestety padał wtedy deszcz i dlatego większość zdjęć została wykonana wewnątrz kościoła.

sobota, 2 listopada 2013

Centrum Administracyjne dawnej Huty im. Lenina w Nowej Hucie

W ramach dni otwartych "Zajrzyj do Huty" odwiedziliśmy Centrum Administracyjne Huty, które jest jednym z najlepszych przykładów polskiego socrealizmu.


Centrum Administracyjne dawnej Huty im. Lenina zostało zbudowane w latach 1952-55. Pierwszy projekt został dostarczony przez rosyjskich architektów. Jednak Polakom nie odpowiadał zaproponowany patetyczny radziecki styl. Dlatego zdecydowano się na projekt Janusza Ballenstedta oraz Marty i Janusza Ingardenów.
Budynek został zaprojektowany w stylu renesansowym. Jak twierdzi bardzo dobry znawca Nowej Huty Maciej Miezian, ten styl został narzucony przez Rosjan, którzy po odwiedzeniu Krakowa, Sandomierza i Kazimierza Dolnego, uznali styl renesansowy za nasz polski - narodowy.
Architekci nawiązali do renesansu włoskiego. Wieże są niemal kopią wież Kaplicy Sykstyńskiej Michała Anioła. Tak jest z wieloma innymi elementami architektonicznymi. Z tego powodu Centrum jest nazywane Pałacem Dożów albo Watykanem.
Gmach wieńczą wspaniałe attyki, nawiązujące do polskiego renesansu. Wiele elementów nawiązuje do architektury Wawelu.
Zaprojektowaniem wnętrz zajmował się profesor krakowskiej ASP Marian Sigmund. Wszystko jest tu starannie przemyślane; każdy szczegół ujmuje nienarzucającą się elegancją.
Wnętrza pozostały niezmienione od lat pięćdziesiątych. Wykorzystują to reżyserzy, realizując tu swoje filmy z czasów wczesnego socjalizmu. Kręcono tu przykładowo film o Stoczni Gdańskiej z tamtych czasów i wiele innych.
Budynek gościł wielu znanych przywódców państw socjalistycznych. Odbywało się tu wiele ważnych konferencji politycznych, a nawet, jak twierdzi Maciej Miezian, obrady RWPG.