Kościół św. Mikołaja w Krakowie

Jest jednym z najstarszych kościołów Krakowa. Znajduje się przy ulicy Kopernika 9. Gdy Kraków otoczono murami obronnymi w XIII wieku, znalazł się poza miastem. Miał bardzo burzliwe dzieje. Wiele razy był niszczony zarówno podczas wojen, jak i przez pożar.

Zbudowany został w XII wieku jako kościół romański. Kilka wieków później został przebudowany w stylu gotyckim. Z tego okresu zachował się fragment prezbiterium, który można obejrzeć we wnętrzu kościoła.

Gdy Szwedzi zniszczyli kościół podczas najazdu w 1655 roku, odbudowano go w stylu barokowym.

Na skromnej fasadzie barokowej znajdują się figury św. Piotra i Pawła.

Były również plany zburzenia kościoła w bliższych nam czasach socjalizmu. Jednak obrońcy kościoła wyciągnęli wtedy z historii fakt, że tu brał ślub Feliks Dzierżyński z Zofią Muszkat  (było to w 1910 roku). Dzierżyński mieszkał wtedy w Krakowie i należał do tej parafii. Nie można przecież zburzyć kościoła, z którym Dzierżyński był tak blisko związany. Dzięki temu argumentowi świątynia została uratowana.
Ołtarz główny, który jest prawdopodobnie dziełem znanego włoskiego architekta i rzeźbiarza Franciszka Placidiego, przedstawia patrona - św. Mikołaja. Ołtarz otoczony jest rzeźbami czterech ważnych świętych kościoła wschodniego.
Tego rodzaju ołtarze są nazywane ołtarzami kulisowymi. Na pierwszym planie znajdują się figury świętych (rodzaj kulis), a w głębi właściwy ołtarz.

Ważnym zabytkiem jest gotycki penaptyk z XV wieku, przestawiający ukoronowanie Matki Bożej (przeniesiony tutaj z likwidowanego kościoła św. Gertrudy).

Cenny jest wczesnorenesansowy obraz, z początku XVI wieku,  przedstawiający Matkę Bożą w otoczeniu patronów Polski: św. Stanisława i św.Wojciecha.

Piękne obrazy z późniejszych lat przedstawiają św. Annę Samotrzeć i Jezusa ukrzyżowanego.

Cennym zabytkiem jest brązowa chrzcielnica z 1536 roku i barokowe stalle.

Interesujący jest gotycki portal schodkowy z jednym z najstarszych zachowanych herbów Krakowa.

Cennym zabytkiem znajdującym się na dziedzińcu kościoła jest latarnia umarłych z XVI wieku, pochodząca ze szpitala św. Walentego na Kleparzu, przeniesiona tu w 1871 roku.

Na terenie kościoła znajduje się również chaczkar, czyli kamień krzyżowy - w kulturze ormiańskiej tradycyjna forma przypomnienia ważnych wydarzeń historycznych oraz osób zmarłych. Krakowski chaczkar upamiętnia Ormian, którzy od XIV wieku mieszkali w Polsce.