Pałac Samuela Maciejowskiego i Kamienica Hetmańska w Krakowie

Chciałabym przedstawić dwa piękne budynki o charakterze barokowym.

Pałac biskupa Samuela Maciejowskiego przy ul. Kanoniczej 1 został zbudowany w latach 1531-1532 na miejscu wcześniejszego drewnianego domu, zwanego kaplicą św. Grzegorza.

Do końca XVIII wieku był rezydencją kanoniczą. Następnie władze austriackie urządziły w nim Inkwizytoriat i więzienie. Obecnie mieści się tu Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej.

Pałac był odnawiany na przełomie XVII i XVIII wieku oraz pod koniec XVIII wieku i wtedy nadano mu charakter barokowy.

Charakterystyczny jest tu barokowy portal hermowy z hermami atlantowymi, czyli męskimi postaciami męskimi w typie antycznym. Portal zdobią również dekoracyjne wazony.

I właśnie ten bogato zdobiony portal jest największą ozdobą pałacu.

W budynku zachowały się zabytkowe polichromie z XVIII wieku, które można obejrzeć również na klatce schodowej.

Poniżej przedstawienie wazonu:

Kamienica Hetmańska to przykład budynku, który swój barokowy styl osiągnął w wyniku kolejnych przebudowań.

Nazwa kamienicy pochodzi z XVIII wieku, gdy właścicielami byli Braniccy, między innymi hetman wielki koronny Jan Klemens Branicki.

Budynek był prawdopodobnie jedną ze starszych świeckich budowli Krakowa. Najstarsze mury kamienicy - przyziemie - pochodzą z końca XIII wieku, a mury frontowe w dużej części z pierwszej połowy XIV wieku.

Kamienica ulegała wielu przebudowom w XIV, XV i XVIII, a także XIX wieku po wielkim pożarze miasta.

Jej obecny wygląd pochodzi z XIX wieku, jest wynikiem generalnego remontu, podczas którego odtworzono wygląd kamienicy z XVIII wieku.

Budynek początkowo stanowił własność królewską lub miejską. Przed początkiem XVI wieku stał się własnością prywatną. W XVI wieku kamienica należała do kupieckiej rodziny Berów, która miała prawo bicia monety; stąd wzięła się jej druga nazwa: Stara Mennica.

W pierwszej połowie została zaadoptowana na pałac Ossolińskich, a pod koniec XVII wieku została własnością Branickich. Braniccy przebudowywali ją dwukrotnie, nadając jej barokowy styl (przywrócony częściowo podczas remontu po pożarze miasta w 1850 roku).

Uwagę przyciąga piękny barokowy portal.

Podczas zaborów kamienica pełniła funkcję koszar wojsk austriackich.

Na parterze kamienicy znajduje się najbardziej wartościowa reprezentacyjna sala gotycka z z drugiej połowy XIV wieku, prawdopodobnie z końca panowania Kazimierza Wielkiego.

Posiada gotyckie sklepienie krzyżowe ze zwornikami, które są bogato dekorowane. Szczególnie cenne są zworniki - rzeźby przedstawiające głowy kobiety i mężczyzny, prawdopodobnie Kazimierza Wielkiego i Elżbiety Łokietkówny.