Średniowieczne godła Krakowa: Podelwie i Dom pod Jaszczurami

W dawnych czasach w Krakowie numerację kamienic zastępowały kamienne godła umieszczane nad bramami.
W niniejszym wpisie skupiłam się na najstarszych w Krakowie godłach umieszczonych nad wejściem do kamienicy.
W Krakowie zachowały się dwa godła z czasów średniowiecza.
Starszym, bo pochodzącym z końca XIV wieku, jest Podelwie, czyli kamienica z płaskorzeźbą lwa, umieszczoną nad bramą przy ul. Grodzkiej 32. Znajdował się tu kiedyś warsztat kamieniarzy pochodzących z Pragi.

Szopki bożonarodzeniowe w Krakowie - część pierwsza

Podczas świątecznego spaceru odwiedziłam kilka kościołów krakowskich i zrobiłam zdjęcia szopkom bożonarodzeniowym.
Poniżej szopka w Kościele św. Piotra i Pawła przy ul. Grodzkiej. Szopka jest nieruchoma, ale kołyska, w której leży Jezus, kołysze się; jeden tylko ruchomy element, bardzo wymowny:

Szopka w Katedrze Wawelskiej spodobała mi się najbardziej; figury są piękne (niestety część zdjęć była gorszej jakości, dlatego ich nie zamieściłam):

Ruchoma szopka w Kościele Bernardynów miała dużą widownię. Trudno było zrobić zdjęcie. Szopka ma wiele planów, odgrywają się tu różne codzienne sceny, np. rolnicy pracujący w polu, zwierzęta gospodarskie, wodospad, pracujący młyn.

Może w przyszłości przy okazji innego spacer dodam wpis z innymi szopkami.
Każdy kościół w Polsce i na świecie ma swoją szopkę. Ciekawe, jakie są w innych miejscowościach.

Życzenia świąteczne

Życzę wszystkim radosnych Świąt Bożego Narodzenia. 

Niech w tych pięknych dniach zagości w Waszych sercach 

spokój i radość.

Haiku o zimie: Na granatowym tle nieba

na granatowym tle nieba
chmary wron
zastygły na pustych topolach
czekam na śnieg

Na tym blogu można znaleźć więcej haiku, również o różnych porach roku. Zapraszam do przeczytania 🌺🌺🌺

Wiersz o deszczu dla dzieci: Narzekający parasol

Narzekający parasol

Nie chcę ciągle tak moknąć!

parasol krzyczy zawzięcie –

w środy, soboty, niedziele,

rano i wieczór, przy święcie!

Zawsze po każdej ulewie

kaszlę i kicham okropnie,

a chory jestem dlatego,

że w deszczu moknę, wciąż moknę!

Gotyckie portale budynków świeckich w Krakowie

Niewiele zachowało się w Krakowie oryginalnych portali w stylu gotyckim. Wiele uległo przebudowie, np. na portal w stylu renesansowym czy barokowym.
Chciałabym przedstawić kilka portali budowli świeckich, o których dowiedziałam się dzięki wycieczce PTTK.
Poniżej przedstawiony jest zbudowany z charakterystycznym dla gotyku ostrołukiem - jest to portal ostrołukowy. Znajduje się przy ul. Floriańskiej. W późniejszych epokach, renesansu, baroku, budowano portale półkoliste. Portale półkoliste obowiązywały również we wcześniejszej epoce romańskiej. Portal ostrołukowy jest charakterystyczny tylko dla gotyku.

Portal ostrołukowy znajduje się także w sieni Pałacu Biskupa Erazma Ciołka przy ul. Kanoniczej:

Ostrołukowy kształt mają również bramy należące do murów obronnych, które były budowane w czasach średniowiecza - wtedy gdy w budownictwie panował już styl gotycki.
Oto Brama Rzeźnicza, zamurowana kilkaset lat temu ze względów politycznych (napiszę o tym w innym poście):

I najbardziej znana Brama Floriańska:

Z okresu średniowiecza zachowało się także pierwotne wejście do Sukiennic, które miały wtedy zupełnie inną architekturę i wielkość. Oto charakterystyczny ostrołukowy kształt portali:

Innym typem portali gotyckich były portale prostokątne. Pochodzą one z okresu późniejszego gotyku. Posiadają specyficzne zdobienia z łukiem w kształcie przypominającym ośli grzbiet. Takich jest w Krakowie kilka (oczywiście z wyłączeniem kościołów).

Poniższy portal tego rodzaju pochodzi z ul. Floriańskiej.

Podobny można zauważyć w wieży ratuszowej na Rynku Głównym.

Wyjątkowo piękny portal gotycki mieści się w Collegium Maius. Bogato zdobiony, nazywany jest Złotą Bramą - Aurea Porta. Znajduje się na pierwszym piętrze przy wejściu do biblioteki. Zdjęcie ukazuje jego górną część.

Gotyk, jak się dowiedziałam, emanował kolorami, był barwny i przez to wesoły. Portale były pięknie pomalowane żywymi  kolorami. Nie był szary i poważny, jak nam się zwykle wydaje.
Ostatnie zdjęcie pochodzi z najstarszej części Akademii Krakowskiej - Collegium Maius. Przy okazji chciałabym ukazać pewną ciekawostkę - krzywy komin na dachu budynku.

Podobno ma bardzo dobry cug, świetnie funkcjonuje. Legenda głosi, że tuż przed wizytą króla zorientowano się, że na dachu nie ma komina. Jakże to tak wypada przyjmować króla z otworem bez komina? Jeden z robotników zaofiarował się, że zrobi to w nocy. A że wypił sobie kielicha, na dodatek ciemno, więc ręka mu się omsknęła. I tak powstał krzywy komin.

Baszty i bramy Krakowa: Rzeźnicza, Floriańska, Pasamoników, Stolarska

Powszechnie uważa się, że Brama Floriańska jest jedyną zachowaną bramą, wchodzącą w skład murów obronnych. Ta opinia jest nieprawdziwa. Zachowała się również druga brama - Brama Rzeźnicza. Jest to najstarsza brama, wzniesiona w 1228 roku.