Kalwaria Zebrzydowska

Nie byłam w Kalwarii Zebrzydowskiej kilkanaście lat, dlatego zdecydowałam się na odwiedzenie tego sanktuarium. 
Powstanie najstarszej i jednej z największych na ziemiach polskich kalwarii wiąże się z osobą wojewody krakowskiego, starosty lanckorońskiego, Mikołaja Zebrzydowskiego (+ 1620 r.). Zbudował on, dla prywatnego użytku, na górze Żarek kaplicę pw. Ukrzyżowania Pana Jezusa, wg wzoru  górnej kondygnacji kościoła Grobu Chrystusa w Jerozolimie. 

 Powstała miejscowość o tej nazwie. Warto zwrócić uwagę na drewniane domy, które pozostały.

 Kościół konsekrowano w 1601 r. Pod wpływem krakowskich bernardynów wojewoda zdecydował się na ufundowanie kościoła i klasztoru oraz Drogi Krzyżowej. W jego zamyśle miała to być skromna fundacja, rodzaj pustelni i hospicjum. Później Drogę Krzyżową rozciągnięto do rozmiarów kalwarii.

Przed cudownym obrazem Matki Boskiej Kalwaryjskiej gromadzi się wielu pielgrzymów.

 Fundację rozwijały trzy pokolenia Zebrzydowskich: Mikołaj i Dorota, Jan wraz z żonami: Barbarą i Ewą, Michał i Marianna. Procesem budowy kierowały później córka Michała, Anna, jej mąż Jan Karol Czartoryski oraz jego druga żona Magdalena z Konopackich. W przeciągu wieku wybudowano większość istniejących obiektów.

 Mały kościół i klasztor pw. Matki Bożej Anielskiej został oddany do użytku w 1609 r. W połowie XVII w. rozszerzono klasztor o nowy wirydarz. Istniejący kościółek zamieniono pod koniec stulecia w prezbiterium dużej budowli, do której z czasem dostawiono charakterystyczną fasadę i wieże. Dobudowano również trzy kaplice od strony południowej. Całość została otoczona murem z basztami-kaplicami: św. Anny i MB Bolesnej. Za gwardiaństwa o. Gaudentego Thynela (1793 – 1833) dobudowano II piętro klasztoru, a na przełomie XIX i XX w. sklepienie kościoła zostało ozdobione, w miejsce barokowych stiuków, freskami w stylu Młodej Polski, przez Włodzimierza Przerwy Tetmajera i Karola Polityńskiego.

 Urzekły mnie zdobienia w drewnie. Jest ich tu dość dużo.

 Krużganki kościelne.

 „Nie wiem po prostu, jak dziękować Bożej Opatrzności za to, że dane mi jest jeszcze raz nawiedzić to miejsce. Kalwaria Zebrzydowska, sanktuarium Matki Bożej – i Dróżki. Nawiedzałem je jako kapłan. Szczególnie często nawiedzałem sanktuarium kalwaryjskie jako arcybiskup krakowski i kardynał” – tak rozpoczął swoje przemówienie Ojciec Święty Jan Paweł II, kiedy 7 VI 1979 r. spotkał się z rzeszą wiernych na Kalwarii w czasie swej I pielgrzymki do Ojczyzny.
Miał tu swój pokój, który można zobaczyć. Umeblowanie jest skromne, ale eleganckie.

 Zachowała się Jego filiżanka.

 Szaty papieskie.

 A to jeszcze widok na dziedziniec klasztorny.

 Dziedziniec jest pięknie przyozdobiony kwiatami.

 Powoli poszerzano kalwaryjskie dróżki. Obecnie znajduje się tu ponad 40 kaplic i kościołów różnych rozmiarów. Wśród nich najbardziej znaczące są, konsekrowane jako kościoły: Grobek MB, Ratusz Piłata, III Upadek, Ukrzyżowanie, Grób Pana Jezusa, Wieczernik, Domek MB. Od początku rozwijało się tu nabożeństwo pasyjne, uformowane później w Dróżki Pana Jezusa, liczące 28 stacji.

 Stopniowo rozwijało się również dróżkowe nabożeństwo maryjne, 24-stacyjne Dróżki Matki Bożej, a od XIX w. odprawiane na ich bazie Dróżki za Zmarłych. Liczni pielgrzymi przybywający na te nabożeństwa prowadzeni byli przez świeckich przewodników. Ta tradycja przetrwała do dziś. Świeccy wytworzyli w Kalwarii specyficzny klimat modlitw, rozważań i układanych przez siebie pieśni.
Bardzo podoba mi się to, że każda kapliczka jest inna. Wydaje mi się, że spędzenie dłuższego czasu na dróżkach może być fascynującym przeżyciem.

 Rokrocznie sanktuarium kalwaryjskie odwiedza około milion pątników.